خواص کلم بروکلی

کلم بروکلی به دلیل ترکیبات خاص خود یکی از سبزی‌های ضد سرطان معرفی شده است.کلم بروکلی حاوی ترکیباتی است که اعصاب را تقویت کرده‌، دید چشم را بهبود می‌بخشد و پوست را زیبا می‌کند‌. پس بروکلی را بیشتر بشناسید و آن را به رژیم غذایی‌تان راه دهید.

اصل و نسب بروکلی

بعضی‌ها معتقدند بروکلی شبیه یک دسته گل سبز رنگ است. این سبزی بومی کشور ایتالیاست و مصرف آن از ۶ قرن پیش از میلاد مسیح رایج بوده است. ایتالیایی‌ها به این سبزی بروکولو می‌گویند که معنی آن گل روی کلم است. این واژه ریشه لاتین دارد که معنی آن بازو یا شاخه است که به شکل درخت مانند این سبزی مربوط می‌شود. این سبزی به صورت آبپز همراه خوراک‌ها یا به صورت خام در سالاد مصرف می‌کنند.

مصرف کلم بروکلی به ویژه برای خانم‌های یائسه بسیار مفید است چون عوارض یائسگی را کنترل می‌کند. کلم بروکلی سرشار از کاروتن‌، ویتامین‌های گروهB و C، فولیک اسید‌، پتاسیم‌، ‌اندکی سدیم‌، آهن‌، کلسیم‌، سلنیوم (در ساقه)، فلاوونوئیدها و سولفورافن است. نیازی به توضیح نیست که با این همه ترکیبات مفید، توصیه می‌شود مصرف آن در سبد غذایی خانواده قرار گیرد.

ترکیبات کلم بروکلی

• سولفورافان: یکی از ترکیبات مفید موجود در کلم بروکلی که پیرامون آن تحقیقات بسیاری انجام شده‌است سولفورافان است. این ترکیب از بروز انواع مختلف سرطان پیشگیری می‌کند.
• ایندول- 3- کاربینول: این ماده مغذی بی نظیر که در سبزیجات خانواده کلم یافت می‌شود می‌تواند از بروز سرطان پیشگیری کند.
• کاروتنوئیدها: بروکلی حاوی لوتئین، زآگزانتین و بتا کاروتن است. این ترکیبات به حفظ سلامت چشم‌ها کمک می‌کنند.
• کائمفرول: این ترکیب دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی بوده و می‌تواند از بروز بیماری‌های مختلف مانند بیماری قلبی، سرطان و آلرژی‌ها پیشگیری کند.
• کوئرستین: این آنتی‌اکسیدان دارای فواید بی شماری است. کوئرستین فشارخون خون را در افراد مبتلا به فشارخون بالا کاهش می‌دهد.

کلم بروکلی چه خواصی دارد؟

مصرف بروکلی و کاهش کلسترول خون

اگر به تازگی بعد از گرفتن جواب آزمایش متوجه شده‌اید که کلسترول خون‌تان بالاست متخصصان به شما توصیه می‌کنند کلم بروکلی را به رژیم غذایی‌تان راه دهید. این کلم در ترکیباتش موادی دارد که به پایین آمدن کلسترول خون کمک می‌کند. قضیه این است که فیبر موجود در سبزیجات با کلسترول خون ترکیب می‌شود. این ترکیب شدن سبب می‌شود کلسترول راحت‌تر دفع شده و درنتیجه سطح کلسترول بدن پایین می‌آید.

یک راه عالی برای سم‌زدایی

اگر در فکر از بین بردن سموم و مواد زائد بدن‌تان هستید، نیم‌نگاهی هم به کلم بروکلی داشته باشید. در این کلم پرخاصیت ترکیبات مفیدی وجود دارد که پله‌پله مراحل سم‌زدایی بدن را انجام می‌دهد. در تحقیقی که نتایج آن در مجله آکادمی ملی علوم آمریکا به ثبت رسیده، گفته شده با مصرف بخش‌های جوان کلم بروکلی از این خاصیت آن بیشتر بهره‌مند می‌شوید.

سلامت قلب و رگ‌ها از خواص بروگلی

کلم بروکلی در کنار خواص مختلفش به مهم‌ترین عضو بدن شما هم سود می‌رساند و علاوه بر پایین آوردن کلسترول خون، به تقویت رگ‌های خونی کمک می‌کند. سولفورافن موجود درکلم بروکلی خاصیت ضد التهابی دارد و از تخریب و صدمه به رگ‌های خونی پیشگیری می‌کند. ویتامین‌های گروه B هم در کلم بروکلی پیدا می‌شوند که این ویتامین به تنظیم و کاهش هموسیستئین کمک می‌کند. محققان دانشکده سلامت عمومی هاروارد بر این باورند که هموسیستئین یک نوع اسید آمینه است که پس از مصرف گوشت در بدن ایجاد می‌شود و مقدار زیاد آن می‌توان خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش دهد.

تقویت بینایی با مصرف بروکلی

شاید شنیده و خوانده‌اید که هویج برای سلامت چشم‌ها بسیار مفید است و این موضوع به لوتئین آن مربوط می‌شود اما این بار می‌توانید برای حفظ سلامت چشم‌ها در کنار هویج از کلم بروکلی هم استفاده کنید. بروکلی آنتی‌اکسیدان‌های مفیدی دارد که از تخریب سلول‌های چشم، بروز بیماری آب مروارید و صدمه به عدسی چشم پیشگیری می‌کنند.

بروکلی دوستدار دستگاه گوارش

یک خاصیت مشترک بیشتر میوه‌ها و سبزیجات این است که به هضم بهتر غذا و سیری بیشتر کمک می‌کنند. بروکلی هم از این قاعده مستثنی نیست و با داشتن فیبر بالا به سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند. فیبر در سالم نگه داشتن سطح باکتری‌های روده نقش دارد و سبب هضم بهتر مواد غذایی می‌شود.

سولفورافن بروکلی سبب می‌شود باکتری معروف هیلکوباکتر پیلوری که در معده وجود دارد بیش از حد رشد و تکثیر پیدا نکند یا به دیوار معده نچسبد؛ این خاصیت بیشتر در جوانه‌های بروکلی دیده می‌شود.

یک سبزی با خاصیت ضدالتهابی

بروکلی یک داروی طبیعی مفید برای کاهش التهابات بدن است و سرعت تحلیل مفاصل را کاهش می‌دهد؛ به همین دلیل به افراد مبتلا به آرتروز توصیه می‌شود کلم بروکلی را حتما در برنامه غذایی‌شان داشته باشند. ترکیبات بروکلی با مسدود کردن ترشح آنزیم‌هایی که سبب تخریب مفاصل می‌شود، از مفاصل شما حفاظت می‌کند.

مبارزه با انواع سرطان

با توجه به فراگیر شدن انواع سرطان سینه، رحم، پروستات یا سرطان های اندام های تحتانی مانند کبد و روده باید به فکر جلوگیری از ایجاد این بیماری مهلک بود. بنابراین یکی از راه هایی که می توان روی آن حساب باز کرد استفاده از سبزیجاتی مانند کلم بروکلی است. با توجه به اینکه این سبزی می تواند استروژن اضافی بدن را حذف کند، بخصوص برای سرطان های سینه و رحم بسیار مفید خواهد بود.

بروکلی مفید برای پوست

در کلم بروکلی آنتی اکسیدانی مانند، بتاکاروتن و ویتامین هایی مانند: ویتامین ث، ویتامین ب، ویتامین ایی و اسید های چرب وجود دارند که همگی اینها برای پوست بسیار مفید هستند. لذا اگر می خواهید از پوست خود محافظت کنید مصرف این سبزی را در برنامه غذایی روزانه تان قرار دهید.

درمان یبوست با بروکلی

در کلم بروکلی فیبر به اندازه کافی دیده می شود، بنابراین می توان یبوست را کاملاً از بین ببرد و همین امر سبب خواهد شد که احیاناً اگر اختلالاتی در معده باشد را نیز برطرف نماید. در نظر داشته باشید که ویتامین های کلم بروکلی اسیدیته را نیز درمان خواهد کرد.

جلوگیری از بیماری های چشم

دو بیماری شایع چشم، که لکه زرد و آب مروارید نام دارند، بوسیله ویتامین های موجود در این سبزی دفع می شود. همچنین کلم بروکلی صدمه های ایجاد شده از طریق تابش خورشید به چشم را نیز رفع می کند.

بروکلی مفید برای خانم های باردار

برای به دنیا آوردن فرزندی بدون نقص جسمی، حتماً از کلم بروکلی استفاده کنید. بخصوص برای سالم ماندن نوزاد در برابر نقص های لوله عصبی. همچنین با توجه به موادهای مغذی این سبزی مانند: پروتئین، کلسیم و … کاملاً برای خانم های باردار نیاز اساسی به شمار می رود. یبوست در دوران بارداری هم شایع است که همانطور که گفتیم کلم بروکلی قاتل آن می باشد.

کاهش وزن و لاغری با کلم بروکلی

اگر قصد لاغر کردن دارید، باید بگوییم که کلم بروکلی با توجه به داشتن آب زیاد و کالری کم می تواند شما را در این امر یاری کند. همچنین وجود فیبر در این سبزی احساس سیری به شما می دهد که طبیعتاً تا چند ساعت بیشتر، میل به خوردن غذا کمتر خواهید داشت.

بهبود عملکرد کبد

سم زدایی کبد با سبزیجاتی مانند کلم بروکلی امکان پذیر است. این سم زدایی سبب عملکرد خوب کبد خواهد شد. همچنین در نظر داشته باشید، افرادی که به بیماری کبد چرب گرفتار هستند، می بایست در برنامه غذایی خود از این سبزی استفاده کنند.

مضرات کلم بروکلی

• در مصرف کلم بروکلی، زیاده روی نکنید، چرا که باعث ملتهب شدن روده خواهد شد. همچنین گاز روده را نیز زیاد می کند.
• افرادی که از داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنند، با مشورت با پزشک خود کلم بروکلی مصرف کنند.
• توصیه می کنیم که برای شستن این سبزی، آن را به مدت حداقل ۳ دقیقه در آب جوش قرار دهید تا کاملاً از وجود کرم های احتمالی تمیز شود.

مصرف بروکلی به صورت خام، پخته یا بخارپز بهتر است؟

روشی که برای آماده کردن کلم بروکلی انتخاب می‌کنید در جذب ریزمغذی‌های کلم بروکلی نقش دارد. افرادی که دنبال خاصیت ضد سرطانی بروکلی هستند بهتر است این سبزی را به مدت طولانی مدت نپزند و به صورت خام یا نیم‌پز مصرف کنند. پختن بروکلی، سبب نابودی آنزیم‌های ضدسرطانی این سبزی مفید می‌شود و بخار پز کردن آن به مدت ۲۰ دقیقه، سه دقیقه قرار دادن بروکلی در مایکروویو و تفت دادن آن به مدت ۵ دقیقه تاثیر قابل توجهی بر خاصیت‌های آن برجای نمی‌گذارد و خواص مفیدش را نابود نمی‌کند. بروکلی خام همه ریزمغذی‌های ضروری را دارد، از این رو اگر از بابت التهاب روده یا افزایش گاز روده دچار مشکلات آزار‌دهنده نمی‌شوید، بهتر است بروکلی را خام مصرف کنید.

بروکلی خطر هم دارد؟

به‌طور کلی مصرف کلم بروکلی برای افراد مختلف ضرری ندارد و هیچ نوع تهدید جدی یا اثر جانبی مخربی ایجاد نمی‌کند اما مهم‌ترین مشکلی که ممکن است با مصرف مقدار زیادی بروکلی پیش بیاید، التهاب روده یا افزایش گاز روده است که به دلیل مقادیر فراوان فیبر موجود در بروکلی ایجاد می‌شود البته این خاصیتی است که در همه انواع کلم‌ها دیده می‌شود اما خواص مفید آن به‌قدری غالب است که می‌ارزد بروکلی را به‌طور متعادل در رژیم غذایی‌تان جای دهید.

علاوه بر این به‌گفته متخصصان دانشکده پزشکی اوهایو، بهتر است افرادی که خون رقیق و غلظت خون پایینی دارند از مصرف بروکلی پرهیز کنند چون کلم بروکلی با داشتن ویتامین K سبب کاهش انعقاد خون می‌شود که این موضوع می‌تواند در مورد بیمارانی که باید خون رقیق داشته باشد خطرآفرین باشد یا تاثیر داروها را مختلف کند. از این رو به افرادی که داروهای رقیق‌کننده غلطت خون مصرف می‌کنند، توصیه می‌شود از خوردن کلم بروکلی پرهیز کنند.

نگهداری از کلم بروکلی و نحوه صحیح پخت آن

گل‌های بروکلی دارای بیشترین میزان بتاکاروتن هستند، اگر شما ساقهٔ این گیاه را هم دوست دارید می‌توانید با خیال راحت از آن میل کنید زیرا ساقهٔ بروکلی نیز حاوی مواد مغذی فراوانی است. شاخه‌هایی که سبز تیره هستند را انتخاب نمایید، رنگ خوب گیاه نشانه مواد مغزی عالی می‌باشد. خوشه ای را با ساقه‌های سفت انتخاب نماببد ساقه‌هایی که خمیده یا لاستیکی هستند کیفیت ضعیفی دارند.

بررسی‌های انجام شده توسط محققان حاکی از آن است که بهتر است برخی از سبزیجات مانند بروکلی را به صورت خام استفاده کنید. پختن بروکلی سبب آسیب دیدن آنزیمی در آن می‌شود که ترکیبات حاوی گلوکز و اسید آمینه را به ترکیبی موسوم به «سولفورافان» تبدیل می‌کند. سولفورافان، سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد. همچنین این ترکیب، باکتری هلیکوباکتر را که سبب ایجاد زخم معده و افزایش خطر ابتلا به سرطان معده می‌شود نیز از بین خواهد برد.

اگر دوست دارید کلم بروکلی‌هایتان را بپزید باید دقت کنید که حتماً بعد از 5 دقیقه آن‌ها را کنترل کنید. برای این کار، کافی است یک چنگال را درون کلم‌ها فروکنید تا مطمئن شوید کاملاً پخته‌است. اگر پخته بود فوراً آن‌ها را از روی شعله مستقیم بردارید. یادتان باشد کلم بروکلی به حرارت حساس است و فوراً از بین می‌رود. برای پخت بروکلی از آب زیادی استفاده نکنید زیرا مواد مغذی آن در آب زیاد از بین می‌رود. ترجیحاً کلم بروکلی خود را فقط 3 تا 5 دقیقه بخارپز کنید.

بهترین روش نگهداری کلم بروکلی این است که کلم بروکلی را در یخچال و در قسمت میوه جات و سبزیجات نگهداری نمایید. کلم بروکلی را درست قبل از مصرف بشوئید و بیش از پنج روز در یخچال نگهداری ننمایید.

دانستنیهای بیشتر در مورد کلم بروکلی

نام بروکلی از کلمه لاتین (brachium) گرفته شده‌است که در زبان لاتین به معنای شاخه می‌باشد. بروکلی در ابتدا در ایالت کالابریای ایتالیا رشد کرد و نام کالابریز به آن داده شد و بعدها بر آن نام بروکلی نهادند. بروکلی از خانواده کلم‌ها می‌باشد و بهترین فصل برداشت آن پائیز و زمستان است. ساقه بروکلی باید سفت بوده و سر آن بنفش یا سبز تیره باشد.

غنچه‌های آن باید به صورت بسته باشد و گل‌های آن زرد نشده باشد. قسمت خوراکی بروکلی سر نامیده می‌شود. سر اصلی در مرکز و بالای گیاه روئیده شده‌است. وقتی سر اصلی برداشته شود و قطع شود، سرهای جانبی شروع به رشد کرده و نمایان می‌شود.

چگونه کرم‌های داخل کلم بروکلی را بکشیم

• داخل کلم بروکلی کرم‌هایی وجود دارد که با شستن معمولی از بین نمی‌رود. در اینجا چند راه برای انگل‌زدایی از این سبزی مفید و پرخاصیت را یادآور می‌شویم.
• ابتدا به مدت 10 دقیقه بروکلی‌ها را در3 لیتر آب ولرم همراه با یک گرم (نصف قاشق چای‌خوری) پودر پرکلرین 70 درصد خیس کنید. سپس کلم انگل زدایی شده را از روی کفاب جمع‌آوری کرده و آن را دوباره با آب سالم شستشو دهید تا باقی مانده مایع ضر عفونی کننده از آن جدا شود.
• یک روش دیگر هم برای از بین بردن انگل‌های بروکلی گذاشتن آن‌ها در 3 دقیقه آب جوش است. با این ترتیب می‌توانید با خیال راحت از این سبزی مفید استفاده کنید.
• راه دیگر هم خیس کردن بروکلی به مدت 5 دقیقه در آب همراه با سرکه یا نمک به میزانی است که آب طعم ترشی یا شوری را بگیرد.

بیشتر بخوانید:

• طرز تهیه کوکو کلم با هویج
• کالری کلم بروکلی
• طرز تهیه سالاد گل کلم و بروکلی