خواص روغن ذرت لادن
روغن ذرت نقش مهمی در تامین اسیدهای چرب ضروری و ویتامینهای K و E داشته و اثرات مفیدی بر سیستم قلبی- عروقی و همچنین سیستم ایمنی دارد.
فهرست مطالب
تاریخچه و گیاهشناسی ذرت
ذرت یکی از غلات مهم است که منشا آن قاره آمریکا است و پس از گندم، بیشترین اراضی کشاورزی جهان را به خود اختصاص داده. ذرت تا قبل از سال ۱۴۹۲ میلادی (سال کشف آمریکا) در قاره آسیا، اروپا و آفریقا به عنوان یک گیاه زراعی شناخته نشده بود. اما این گیاه را از قرنها قبل در آمریکای مرکزی میشناختند و توسط مردم سرخپوست آمریکا کشت میشد و به همین سبب نام لاتین آن از یکی از طوایف سرخپوست بنام Marisi Mahig گرفته شده است.
اصولا ذرت یک گونه است، ولی از انواع متفاوتی تشکیل شده است، مانند ذرت دندان اسبی، ذرت بلوری، ذرت آردی، ذرت پاپکورن، ذرت غلافدار، ذرت مومی و ذرت شیرین.
روغن ذرت
ذرت تقریبا حاوی ۴/۵ درصد روغن است که حدود ۸۵ درصد این روغن در جوانه آن قرار دارد. روغن ذرت بوی ملایمی دارد و دارای ارزش غذایی زیادی خوبی است. روغن جوانه ذرت منبع غنی از امگا۳ است.
مراحل جداسازی روغن جوانه ذرت به این شکل است که در فرآیند آسیاب مرطوب، جوانه جداسازی میشود و سپس خشک میگردد. سپس طی انجام عملیات مکانیکی توسط پرسهای حلزونی مداوم تحت فشار بالا و دمای متوسط، روغن از جوانه استخراج میگردد. روغن خام حاصل، جهت کسب کیفیت لازم برای مصارف غذایی تصفیه میشود.
تصفیه شامل مراحل صمغگیری، تصفیه قلیایی، رنگ بری، زمستانه کردن و بیبو کردن است که در طی این مراحل، صمغها، فسفولیپیدها، اسیدهای چرب آزاد، مواد رنگی، مومها و … از روغن حذف شده و طعم و بوی روغن بهبود مییابد.
فواید روغن ذرت برای سلامتی
روغن ذرت نقش مهمی در تامین اسیدهای چرب ضروری و ویتامینهای K و E داشته و اثرات مفیدی بر سیستم قلبی- عروقی و همچنین سیستم ایمنی دارد.
این روغن حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای چرب غیراشباع و مقادیر کمی اسیدهای چرب اشباع شده است که از این نظر نیز برای سلامتی بسیار مفید است.
همچنین روغن ذرت غنی از فیتواسترولها (استرولهای گیاهی) است و میتواند میزان جذب کلسترول را بیش از ۲۵ درصد کاهش دهد و در نتیجه، بیماریهای قلبی- عروقی که تا حد زیادی مربوط به کلسترول خون هستند، را کاهش میدهد.
تحقیقاتی که به منظور تعیین اثر روغن ذرت بر رشد جسمانی، غلظت چربیهای خون و نیز ترکیبات بدن روی موشها صورت گرفته، نشان داده موشهایی که از روغن ذرت در جیره غذایی آنها استفاده شده، دارایHDL (کلسترول خوب) بیشتر و LDL (کلسترول بد) کمتری بودند.
علاوه بر آن ذرت حاوی مقادیر زیادی از امگا- ۶ (اسید چرب غیر اشباع) و ویتامین E میباشد و به همین دلیل برای درمان اگزما (حساسیت پوستی) و سایر بیماریهای پوستی میتواند مفید واقع شود.
همچنین اسیدهای چرب لینولئیک و آراشیدونیک موجود در روغن ذرت در سلامت پوست و ساخت هورمونهای مهم بدن به خصوص هورمونهای جنسی و کاهش ابتلا به بیماریهای پوستی از قبیل آکنه و اگزما بسیار موثر هستند.
تحقیقات دیگری در زمینه فواید روغن ذرت نشان دادند که رژیم غذایی حاوی روغن ذرت احتمالا یک نقش مهم کمکی در کنترل قند خون دارد و خاصیت ضدسرطانی این روغن (به خصوص سرطان روده) در حیوانات به اثبات رسیده است. البته لازم به ذکر است که با وجود ارزش غذایی مناسب، مصرف مقادیر بالای روغن موجب چاقی و بروز مشکلات سلامتی میشود و لذا مصرف بهجا و مناسب آن توصیه میگردد.
ویژگیهای روغن ذرت
روغن ذرت پایداری زیادی نسبت به اکسیداسیون دارد و از آن میتوان برای همه مصارف پختن، سرخ کردن کوتاهمدت و نیز سالاد استفاده کرد. این روغن دارای بوی ملایمی بوده و هم از نقطه نظر تغذیهای و هم از نظر کیفیت پخت عالی است. روغن حاصل از جوانه ذرت از لحاظ اسیدلینولئیک که یک اسید چرب ضروری است، غنی است. دلیل پایداری روغن ذرت در برابر اکسیداسیون، وجود مواد آنتیاکسیدان طبیعی در آن مانند اسیدفرولیک و توکوفرولها است. از نظر میزان توکوفرولها، روغن ذرت پس از روغن جوانه گندم در مقام دوم قرار دارد. روغن ذرت منبع خوبی از ویتامین E بوده و ۲۰-۱۰ درصد این ویتامین را در هر وعده غذایی که معادل ۱۴ گرم است، تامین میکند. همچنین روغن ذرت فاقد کلروفیل است. حضور یوبیکینون (کوآنزیم Q)در روغن ذرت به میزان ۲۰۰ppm نیز در پایداری در برابر اکسیداسیون موثر است.
قابل ذکر است که روغن ذرت فاقد رنگدانه کلروفیل است، بنابراین مدت ماندگاری روغن ذرت، ۱۲ تا ۲۴ ماه است، زیرا رنگدانه کلروفیل عمل اکسیداسیون روغن را در مقابل نور تسریع میکند.
مصارف غیرغذایی روغن ذرت
از جمله مصارف غیرغذایی روغن ذرت میتوان به مصارف دارویی به عنوان حامل ویتامین E و سایر ترکیبات دارویی در کپسولها، ساخت مواد شیمیایی و حشرهکشها، تولید لسیتین، تهیه رنگ و لاک، ترکیبات عایق، پوشش سطوح، صابونسازی، نساجی و … اشاره نمود.