طرز تهیه سس سویا
مواد لازم سس سویا
- لوبیای سویا ۴۵۰ گرم
- آرد سفید ۲۴ ق غذاخوری
- نمک ۱۶ ق غذاخوری
- آب سه و نیم لیتر
طرز تهیه سس سویا
- برای تهیه سس سویا خانگی ابتدا همه لوبیاهای سویا را داخل یک قابلمه ریخته و با ۳ پیمانه آب بجوشانید.
- وقتی آب به جوش آمد، حرارت را کم کنید و اجازه دهید حدود ۱ تا ۱.۵ ساعت لوبیاها پخته شوند و دانههای سویا از غلاف بیرون بیایند.
- وقتی دانههای سویا کاملا پخته شدند، همه دانهها را داخل غذاساز بریزید و مخلوط کنید تا به شکل خمیر یا پوره در بیایند.
- حالا پوره سویا را داخل ظرف بزرگی ریخته و آرد را به آن اضافه کنید و خوب مخلوط کنید تا به شکل خمیر در بیایند.
- حالا خمیر را روی یک سطح صاف قرار داده و به قطعات مستطیلی ۳ سانتی برش بزنید.
- برشهای خمیر سویا را روی یک دستمال مرطوب قرار دهید و روی آنها را نیز با یک دستمال حولهای مرطوب دیگر بپوشانید.
- مواد را همراه با دستمالهای مرطوب داخل یک لایه سلفون بپیچید طوری که هیچ هوایی داخل آن نشود.
- بسته را برای حدود یک هفته یا بیشتر در جایی تمیز، خشک و تاریک گوشه آشپزخانه قرار دهید و در این مدت اصلا به آن دست نزنید.
- پس از این مدت زمان، خمیر را از داخل سلفون و دستمال مرطوب خارج کرده و آنها را کف سینی فر قرار بچینید.
- سینی را مقابل نور مستقیم خورشید قرار دهید تا تکههای خمیر سویا کاملا خشک و قهوهای رنگ شوند.
- حالا نوبت مرحله تخمیر میرسد.
- یک ظرفی مثل قابلمه که تا مدتها به آن نیازی ندارید را برداشته و آب و نمک را داخل آن بریزید و خوب مخلوط کنید.
- تکههای خمیر سویای خشکشده را داخل آن بریزید و درب طرف را ببندید.
- هدف از انجام این مرحله، حلشدن خمیر سویا در آب نمک است که خود این مرحله حدود ۶ ماه به طول میانجامد.
- در طول این ۶ ماه، هر روز باید به قابلمه سر زده و مواد را با یک قاشق چوبی هم بزنید.
- وقتی تکههای خمیر سویا کاملا حل شدند، موا را از داخل صافی رد کرده و داخل بطری بریزید.
- سویا سس شما آماده است. شما میتوانید از این سس برای مزهدار کردن انواع گوشت، غذاهای دریایی، سوپ و سبزیجات استفاده کنید.
تاریخچه سس سویا
تاریخچه سس سویا درست مانند “توفو” سس سویا هم از دانه های گیاه سویا درست می شود. اروپایی ها دانه های سویا را در اوایل قرن 18 پیدا کردند و این در حالی است که چینی ها در حدود 5000 سال پیش از آن به عنوان یکی از منابع اولیه تغذیه ی خود استفاده می کردند.
امپراتور چین در آن زمان نام سویا را “تا تئو” گذاشته بود که به معنای “دانه بزرگ” بود و یکی از 5 دانه مقدس چینی ها در میان برنج، گندم، جو، و ارزن به شمار می رفت. سویا منبعی سرشار از پروتئین می باشد، به این شکل که پروتئین موجود در 1کیلو سویا معادل پروتئین موجود در 2.5 کیلو گوشت قرمز است.
به هر حال تاریخچه سس سویا بر می گردد به 2000 سال قبل و در ابتدا مانند نوعی رب شور مورد استفاده قرار می گرفت.
خواص سس سویا
زمانیکه نوبت به غذاهای چینی می رسد، استفاده از سس سویا اجتناب ناپذیر است. اغلب با برنج و سرخ کردنی مورد استفاده قرار می گیرد، اما معمولاً عموم مردم اطلاعات دقیقی در مورد این سس ندارند و حتی فرق میان انواع تیره رنگ و روشن آن را نمی دانند.
امروزه سس سویا را از دانه های سویا که با غلات تفت داده شده نظیر برنج گندم و جو مخلوط می شود، تهیه می کنند. ترکیب فوق را به حالت خمیر در آورده و برای چند ما به حال خود باقی می گذارند تا فرایند ترکیب انجام پذیرد و پس از سپری شدن چند ماه آنرا از صافی رد کرده و در شیشه می ریزند.
باید توجه داشت که تیه سس سویا به روش مصنوعی بیش از چند روز زمان نمی برد. به این منظور مواد فوق تحت فرایند هیدرولیت قرار گرفته و در نهایت چاشنی هایی نظیر شربت ذرت، نمک و قدری آب نیز به آن اضافه می شود. البته سس های صنعتی فاقد طعم مطبوع انواع طبیعی خود هستند.
انواع سس سویا
انواع سس سویا دو نوع سس اصلی سویا وجود دارد که عمدتاً در آشپزخانه های چینی به وفور مورد استفاده قرار می گیرد:
- سس سویا تیره
- سس سویا روشن
سس تیره مدت زمان بیشتری از تهیه آن می گذرد و رنگ قهوه ای- مشکی پیدا کرده و بافت آن قدری غلیظ تر است. نوع دوم رنگ ملایم تری دارد و قدری شورتر است.
نوع دوم بیشتر در پخت و پز مورد استفاده قرار می گیرد چراکه سس تیره بوی تند و تیزی دارد و در اثر طبخ سبب از بردن طعم اصلی غذاها می شود.
از سس تیره بیشتر در غذاهای قرمز رنگ استفاده می شود. یکی دیگر از مزایای سس سویای تیره ترد کردن گوشت کبابی است. شما می توانید پیش از کباب کردن گوشت آنرا برای 15 دقیقه در سس سویای تیره بخوابانید تا ترد و نرم شود.
به هر حال در حین آشپزی بهتر است که هر دو نوع سس را در اختیار داشته باشید. سس سویا با طعم قارچ و میگو نیز وجود دارد.
در رستورانها از سس تیره برای تیره کردن برنج استفاده می شود. به خاطر داشته باشید که بهترین انواع سس سویا انواع چینی آن هستند. سس تاماری سویا تاماری یکی دیگر از انواع ژاپنی سس سویا است که غلیظ است و طعم آن بسیار قوی است.
خواص درمانی سس سویا
خواص داروئی
- سویا مقوی و باد شکن است.
- دانه سویا ، مدر ، تب بر و ضد سم است .
- در چین دانه سویا را بعنوان ضد سم مصرف می کنند.
- شیر سویا غذای مفیدی برای کودکان است .
- نان سویا برای مبتلایان به بیماری قندی بسیار مناسب است زیرا اولاً ارزش غذایی زیادی دارد ثانیا مواد نشاسته ای که تبدیل به قند می شود در آن کم است .
- دانه های سبز سویا را له کرده و بصورت ضماد در آورید این ضماد برای زخم های آبله و سایر زخم ها مفید است همچنین برای رفع التهاب و قرمزی پای بچه ها که در اثر ادرار بوجود آمده مفید می باشد .
- سویا برای مبتلایان بهنقرس و رماتیسم و اشخاص ضعیف البنیه بسیار مفید است.
- سس سویا برای تحریک اشتها بکار می رود.
- سس سویا را برای از بین بردن بوی گوشت بکار می برند.
- سس سویا را به غذاهایی که تردید دارید سالم باشد بزنید سم آنرا خنثی می کند.
- سس سویا ملین ، خنک کننده و ضد سم است.
- اگر زن حامله در معرض خطر سقط جنین باشد به او سس سویا بدهید.
- اگر ادرار کسی بخون آلوده است سس سویا درمان آن است .
- سس سویا برای سوختگی پوست مفید است.
- فرآورده های سویا برای پیشگیری از سرطان مفید است .
- سویا به فعالیت روده ها و دفع منظم سموم کمک می کند.
- سویا مقدار تری گلیسیرین خون را پائین می آورد.
- برای تمیز کردن شریانها از فرآورده های سویا استفاده کنید حتی کسانی که مبتلا به شرائین و در معرض خطر قلبی هستند اگر از سویا استفاده کنند و گوشت را از برنامه غذایی خود حذف کنند بزودی شریانهای آنها تمیز و جوان خواهد بود .
- سویا سنگ کیسه صفرا را شکسته و خارج می سازد و اگر از فرآورده های سویا استفاده کنید در بدن شما سنگ کیسه صفرا تولید نخواهد شد اگر سنگ کیسه صفرا دارید رژیم خود رابه سویا تغییر دهید.
- سویا برای سلامت روده بزرگ و تنظیم تخلیه و دفع مواد زائد بسیار مفید است.
- سویا از سرطان سینه جلوگیری می کند.
موارد مصرف سس سویا
سس سویا را روی سالاد، جوانه گندم، غذاهای چینی، گوشت، انواع پلوها و حتی پیتزا می ریزند اما مصرف آن با گوشت (به خصوص ماهی و میگو) یا خوراک هایی که نیاز به افزودن نمک دارند، بهتر از مصرف آن همراه با سالاد است؛ به خصوص اگر از نمک زدن به غذا نیز اجتناب شود.
جایگزین کردن نمک سویا به جای نمک آشپزخانه یک عادت غذایی مناسب تلقی می شود؛ به ویژه اگر بیماری مانند فشار خون گریبان تان را گرفته باشد.
مضرات سس سویا
- اگر آلرژی و حساسیت دارید ممکن است نسبت به سویا نیز حساس باشید لذا از مصرف آن خودداری نمائید زیرا در بعضی موارد دیده شده فرد مبتلا به آلرژی با مصرف سویا و سس آن دچار آبریزش بینی ، ملتهب گشتن سیستم گوارش و کاهش فشار خون گردیده است.
- اگر داروی رقیق کننده خون استفاده می نمائید در مصرف سویا جانب احتیاط را رعایت نمائید زیرا تداخل دارویی دارد و سویا معمولا خون را رقیق می نماید.
- اگر از بیماری دیابت رنج می برید در مصرف سویا محتاط باشید زیرا قند بدن را کاهش می دهد .
- اگر بیماری نقرس دارید از خوردن سویا اجتناب نمائید.
- اگر دارای بیماری هایی مانند کم خونی، مشکل تیروئید، معده، روده، سیستم ایمنی و قلبی هستید در مصرف سویا محتاط باشید و از زیاده روی در آن خودداری نمائید.
- اگر باردار هستید یا نوزاد خود را شیر می دهید از مصرف بیش از اندازه سویا خودداری نمائید.
بیشتر بخوانید: