تهیه رب ازگیل
رب ازگیل از میوه ازگیل تهیه می شود. در روستای اسبوکلا ی ساری پاییز که می شود و کاندِس ها نزدیک رسیدن ، اهالی شروع به برداشت آن کرده و از میوه ی کاندس رب و کاندِس شور تهیه می کنند . اسبوکلایی ها به رُب ازگل وحشی ، کاندِس ترشی می گویند که به دلیل طعم مطلوب و خواص آن ، مصرف زیادی دارد .
درخت ازگیل (نام علمی: Mespilus germanica) که در زبان گیلکی به آن کونوس, کُنوس می گویند، و در زبان مازندرانی کنس و کندس می گویند، میوه ای است از خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل ها (Mespilus) هم خانواده با سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی. میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است و تا زمانیکه خوب رسیده نشود قابل خوردن نیست. گوشت ازگیل پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوهای تغییر مییابد و کاملاً نرم و شیرین میشود و مردم به آن خرمای گیلان نیز می گویند.
طرز تهیه رب ازگیل
- در اسبوکلا به رب کاندس (کاندس تِرشی) می گویند. طرز پخت رُبِ کاندِس بسیار شبیه به پخت رُبِ انار است با کمی تفاوت جزئی به دلیل تفاوت نوع میوه و محصول نهایی.
- برای جلوگیری از پوسیدن ازگیل وحشی بر روی درخت، معمولاً آن را زودتر برداشت کرده و در محلی مناسب مانند پشت بام ، یا انبار خنک، به دور از نور مستقیم آفتاب نگهداری می کنند تا کاملا برسد.
- پس از آن که کاندِس ها رسید (پخته شد)، آن را شسته و آب پز می کنند.
- کاندس های آب پز شده را به همراه آب به درون کیسه ای با سوراخ های نرم می ریزنند و آن را می چلانند تا محتوای داخل میوه (گوشته ی میوه) از آن خارج و همراه آب از روزن های کیسه خارج شود.
- پس از آب گرفتن کاندس های رسیده ی آب پز شده ، آب و عصاره ی آن را روی آتش می جوشانند تا غلیظ شود.
- حاصل کار رب تقریباً غلیظی است که مزه ترش و شیرین و رنگ قهوه ای دارد.
نکات تهیه رب ازگیل وحشی
- نباید میوه ی کاندِس آنقدر در انبار بماند که فاسد شود . فساد بر روی طعم ، کیفیت و ماندگاری رب تاثیر منفی می گذارد.
- برای چلاندن میوه ی آب پز شده از پارچه هایی با روزن های نرم (در محلی مدخال) استفاده شود تا فقط گوشته ی کاندِس عبور کند . عبور عناصر غیر از گوشته باعث کز یا تلخ شدن رب می شود.
- مثل تهیه رب انار در هنگام آب پز کردن و یا غلیظ کردن رب باید مراقب باشیم دیگ ته نگیرد.
- از رب ازگیل در خورش ها،آش ترش گیلانی، ماهی و مخلوط با رب انار در تهیه فسنجان استفاده می کنند.
بیشتر بخوانید: