بازیافت لاستیک ماشین و اثرات زیست محیطی
با توجه به اینکه لاستیک خودرو عمر مفیدی دارد و پساز آن بدون استفاده میماند، متوجه میشویم تاکنون چه مقدار از تایرها وارد محیط زیست شدهاند. اما لاستیکهای فرسوده چه آثار زیستمحیطی بههمراه دارند؟ آیا میتوان با کمک راهکارهای بهخصوص، آنها را بازیافت کرد؟
لاستیک از قطعات مهم اما فرسایشی خودرو بهشمار میآید که پساز مدتی عملکرد خود را از دست میدهد و رانندگان باید برای تعویض آن اقدام کنند. بررسی آثار نامطلوب لاشههای لاستیک به شما کمک میکند در مراقبت از تایرها محتاطتر باشید. در ادامه به بررسی این موضوع پرداختهایم. برای آگاهی از این اثرات تا انتهای متن ما را همراهی کنید.
فهرست مطالب
آثار مخرب لاستیک فرسوده بر محیط زیست
طبق آخرین آماری که منتشر شده، سالانه 240 تا 260میلیون لاستیک فرسوده از چرخه مصرف خارج و دور ریخته میشود. با توجه به تولید روزافزون خودرو، این آمار نیز افزایش پیدا میکند.
با درنظرگرفتن این ارقام باید گفت تاکنون میلیاردها لاستیک از چرخه مصرف کنار رفتهاند و در مکانهای دفن زباله قرار گرفتهاند. این حجم بسیار زیاد است و مشکلات مختلفی در محیط زیست بهوجود میآورد.
لاستیکهایی که به شرکتهای دفن زباله ارسال میشوند، بهدلیل گازی که در آنها وجود دارد، معمولا شناور باقی میمانند. به همین علت بسیاری از شرکتها از قبول تایرهای فرسوده سر باز میزنند یا اینکه مبلغ بالایی برای دفن آنها دریافت میکنند.
از آثار مخرب لاستیکهای فرسوده نیز میتوان به ایجاد منظرهای نامطلوب در طبیعت، افزایش احتمال آتشسوزی، فراهمکردن شراطی برای تکثیر حشرات موذی و آلودگیهای زیستمحیطی اشاره کرد.
بررسی تجزیه پذیری زیستی لاستیک خودرو
لاستیکها بهگونهای تولید میشوند که توسط محیط تجزیهناپذیر باشند. در واقع تایرهای فرسودهای که در محیط زیست رها میکنیم، حداقل برای 200 سال یا بیشتر در محیط زیست باقی میمانند.
با توجه به آثار مخرب لاستیکهای فرسوده، حتی اگر طی یک بازه زمانی طولانی چند صدساله، بتوان نسبت به تجزیه آنها امیدوار بود، باید گفت احتمال انتشار مواد خطرناک که در ترکیب این محصول مورد استفاده قرار میگیرد، وجود دارد.
اگر بخواهیم لاستیکها را دفن کنیم، به زمینی با مساحت بسیار زیاد نیاز خواهیم داشت. ضمن اینکه خرد کردن تایر فرسوده برای دفن آن نیز احتمال انتشار آلایندههای مخرب را افزایش میدهد.
سوزاندن لاستیک فرسوده به جای دفن آن
شاید به این فکر کنید که بهترین راهکار برای ازبینبردن لاستیکهای فرسوده، سوزاندن آنها است. اما این روش نیاز به بررسیهای کلی دارد. در واقع هدف ما کاهش آلودگیهای زیستمحیطی ناشی از تایرهای فرسوده است و باید بررسی کنیم که سوزاندن تا چه حد ما را به هدفمان میرساند.
سوزندان لاستیکها یعنی انتشار گازهای مختلف در هوا، پس محققان باید روی نوع و میزان گازهای خروجی تحقیق کنند تا تاثیرات این روش مشخص شود.
طبق مطالعات انجامشده، بیان شد که با احتراق لاستیکها 17 نوع فلز و 46 ماده آلی وارد هوا میشود. در واقع این روش باعث انتشار مقادیر زیادی از فلزات سنگین، دیاکسیدها و ذرات دیگر در هوا خواهد شد.
بازیافت لاستیک خودرو چگونه است؟
با توجه به آثار نامطلوب لاستیک در محیط زیست و معضلاتی که در دفن یا سوزاندن این محصول وجود دارد، روشهای مختلفی برای بازیافت آن بهوجود آمده است. در ادامه با این روشها آشنا میشویم.
بازیافت لاستیک به روش مکانیکی
در این روش باید لاستیک را با کمک دستگاههای بهخصوص به پودر تبدیل کرد. فرآیند بازیافت مکانیکی پیچیده نیست و تنها اندازه تایر را تغییر میدهند تا بتوان از خردهها بهعنوان پودر پلاستیک در بخشهای مختلف استفاده کرد.
بازیافت لاستیک به روش شیمیایی
روش شیمایی پیچیدگی بیشتری دارد و با استفاده از آن میتوان تایر را به حالتهای مختلف درآورد تا بتوان در بخشهای دیگر از آن استفاده کرد. این 3 حالت عبارتاند از:
- سوزاندن لاستیک برای استفاده از زغال و سیمهای آن
- سوزاندن تایر در خلا که به آن پیرولیز میگویند. در این روش میتوان از لاستیک، گازوئیل بهدست آورد.
- روش دیگر نیز خرد کردن به روش crumb است.
روشهای بازیافت لاستیک، سالهای زیادی است که در کشورهای صنعتی و پیشرفته مورد استفاده قرار میگیرند، اما سابقه این فرآیندها در ایران حدودا به 40 سال پیش برمیگردد.
نحوه جلوگیری از فرسودگی زودهنگام لاستیک
با توجه به آثار نامطلوب لاستیکهای فرسوده در محیط زیست و سختی دفن یا بازیافت آنها، بهترین کار این است که با روشهای جلوگیری از فرسایش زودهنگام لاستیک آشنا شوید. یکی از مهمترین این راهکارها انتخاب تایر از بهترین برندها است.
برای این منظور میتوانید لاستیک جی تی خریداری کنید. این برند همواره بهترین تایرها را در مدلهای متنوع عرضه میکند تا افراد با توجه به نوع خودروی خود، مناسبترین لاستیک را بخرند.
مورد دیگری که اهمیت دارد، نحوه مراقبت و نگهداری از تایر است. اگر میخواهید عمر لاستیک خودرو افزایش پیدا کند، بهترین کار تنظیم فشار آن است. زمانی که باد لاستیک در حد استاندارد باشد، به آج آن آسیبی وارد نمیشود و نتیجه آن نیز افزایش عمر تایر است.
تنظیم باد لاستیک علاوهبر اینکه به افزایش طول عمر این محصول کمک میکند، باعث کاهش مصرف سوخت نیز میشود. به همین دلیل افراد همواره باید تنظیم فشار تایر را اولویت خود قرار دهند تا اصطلاحا با یک تیر 2 نشان بزنند.
برای جلوگیری از فرسایش زودهنگام لاستیک، همچنین میتوانید پساز طیکردن حدود 11هزار کیلومتر، تایرها را بهصورت ضربدری تعویض کنید. یعنی جای تایرهای جلو و پشت با یکدیگر عوض شود.
جمعبندی
لاستیکهای فرسوده باعث بروز مشکلات زیادی در محیط میشوند که از میان آنها باید به مشکلات زیستمحیطی و افزایش احتمال آتشسوزی اشاره کرد. ازاینرو رانندگان باید در نگهداری از این محصول دقت داشته باشند تا برای مدت طولانیتری سالم بمانند. البته حدودا 40 سالی میشود که در ایران نیز میتوان تایرهای فرسوده را به روش مکانیکی و شیمیایی بازیافت کرد.
سوالات متداول
این لاستیکها علاوهبر ایجاد ظاهری ناطلوب در محیط زیست، زمینه را برای رشد حشرات فراهم میکنند. ضمن اینکه احتمال آتشسوزی و انتشار آلایندهها را نیز زیاد میشود.
تولید تایر بهگونهای انجام میشود که این محصول تجزیهناپذیر باشد. البته درصورت تجزیه پس از 200 سال یا بیشتر نیز، ساختار شیمایی آن ممکن است باعث ایجاد آسیب در محیط زیست شود.
بله؛ لاستیکهای فرسوده را میتوان با روشهای فیزیکی یا شیمیایی بازیافت کرد تا در دیگر بخشهای صنعت مورد استفاده قرار بگیرند.